आज विमानातून प्रवास करणं अगदी सामान्य गोष्ट झाली आहे. पण, ज्या वेळी विमान ही कल्पना अस्तित्वात नव्हती त्या वेळी आकाशात पक्ष्यांची भरारी बघून हवाई सफर करण्याची कल्पना प्रथम राईट बंधूंनी केली. चार वर्षांच्या अथक परिश्रमानंतर आणि वारंवार अपयश आल्यानंतरही आपले स्वप्न साकार करण्याची जिद्द या स्वप्नाला आकार देऊ शकली. राईट बंधूंनी पृथ्वी ते आकाश यामधील सीमारेषा पुसून टाकण्यासाठी जो संयम ठेवला तो खरोखरच एक आदर्शच म्हणायला हवा. १७ डिसेंबर १९०३ रोजी अमेरिकन वेळेनुसार सकाळी १० वाजून ३५ मिनिटांनी ज्या वेळी राईट बंधूंनी विमान क्षेत्राच्या नव्या उपलब्धीला स्पर्श केला तेव्हा त्यांच्या सोबत डॅनियल नावाचे एक प्रत्यक्षदर्शी उपस्थित होती. याबाबात नंतर डॅनियल यांनी आपल्या आठवणी लिहिताना म्हटले होते की, ऑरविले आणि विल्बर राईट या बंधूंनी आपल्या स्वतःच्याच उपलब्धीकडे आश्चर्याने बघितले होते आणि त्यातून त्यांना मोठे साहस लाभले होते.
आविष्काराच्या दिवशी हवामान खूप थंड होते. साधारण २७ मैल प्रति तास या वेगाने हवा वाहत होती. तरी पण राईट बंधूंनी तीन प्रयत्न केले. जे संमिश्र समाधान देणारे होते. मात्र चौथा प्रयत्न १०० टक्के यश देणारा होता.
त्यानंतर १७ डिसेंबर हा दिवस विमानाची पहिली भरारी घेणारा दिवस म्हणून ओळखला जाऊ लागला. विमानाच्या शोधाच्या दहा वर्षांनंतर ऑलीव्हर यांनी सांगितले, 'आज मी २७ मैल प्रति तास वेगाने वाहणाऱ्या हवेच्या मध्ये एका अजब यंत्रावर त्याच्या सुरक्षिततेबद्दल माहित असूनही पहिल्यांदा भरारी घेण्याच्या बाबत विचार करत शकत आहे. आज एवढ्या वर्षांनंतर ज्या यंत्राबद्दल काही माहीत नव्हते त्यावर स्वार होऊन एवढे साहस करणे मला
आश्चर्यचकित वाटते.' चौथ्यांदा प्रयत्न केल्यानंतर जी भरारी यशस्वी ठरली त्या वेळचे विमान ७०० पौंडाचे होते. त्यासाठी राईट बंधूंनी कॅरोलिनामध्ये एक ट्रॅकही तयार केला होता. राईट बंधूंच्या विमानशोधाची कथा १८८९ पासून सुरू होते. अमेरिकेतील ओहिओ येथे राहणाऱ्या या दोन भावांपैकी राईट यांनी स्मीथ सोनियन इन्स्टिट्यूटला पत्र लिहून आकाशात उडण्याचा प्रयोग करण्याची माहिती मागवली होती. त्यानंतर या बंधूंनी पक्ष्यांच्या आकाशात उडण्याच्या पद्धतीचा सूक्ष्म अभ्यास केला. उंचावर पोहोचल्यानंतर पक्षी कशा प्रकारे आपले पंख मुड़पतात आणि हवेच्या वाहण्याच्या वेगानुसार वळणे, वर जाणे किंवा किंवा खाली येण्यासाठी कशाप्रकारे पंखांचा वापर करतात याचेदेखील त्यांनी खूप निरीक्षण केले. या अभ्यासानंतर राईट बंधूंनी ग्लायडर बनवण्यास सुरुवात केली. १९०० मध्ये राईट बंधूंनी ५० पौंड वजनाचे आणि १७ फूट लांब तर १९०१ मध्ये १०० पौंड वजनी आणि २२ फूट लांब पंखांच्या ग्लायडरचे निरीक्षण आणि परीक्षण सुरू केले. यावर संतुष्ट न झाल्यामुळे त्यांनी २२ फूट लांब पंखांच्या आणखी एक ग्लायडरचा प्रयोग केला. आणखी पुढची दोन वर्षे त्यांची परीक्षणे सतत सुरू होती. २००३ च्या शेवटी त्यांना अखेर विमानाचा शोध लागला आणि विमान भरारी करण्यात ते यशस्वी ठरले.
No comments:
Post a Comment